Yanlış beslenme erken ergenliği tetikliyor

Kız çocuklarında 8, erkek çocuklarında ise 9 yaşından evvel ergenlik belirtilerinin başlaması erken ergenlik olarak tanımlanıyor. Son yıllarda erken ergenlik olaylarında artış var. Hormonlardaki bu beklenmedik hızlanmanın genetik yatkınlık, çevresel etkenlerin yanı sıra beslenme alışkanlıklarıyla da bağlı olduğunu belirten Beslenme ve Diyet Uzmanı Hümeyra Memnun, “Çocuklarımızın sağlıklı bir geleceğe sahip olması için beslenme alışkanlıklarımızı gözden geçirmek ve şuurlu tercihler yapmak kural. Soframızdaki seçimler, yalnızca bugünü değil, onların tüm ömrünü şekillendirecek bir yatırım” dedi. Son yıllarda yapılan araştırmalara nazaran, beslenme sisteminin erken ergenlik üzerine direkt tesir ettiğini hatırlatan Keyifli, “Trans yağ, yüksek glisemik indeksli besin içeren fast food eserlerinin hormonal dengeyi bozarak erken ergenliği tetikleyebilir. Bu besinler birebir vakitte yüksek ısıl süreç görmesi ve kolay karbonhidrat içermesi nedeniyle de insülin direnci üzerinde olumsuz tesir gösteriyor. Bilhassa işlenmiş besinler, çok şeker tüketimi ve hormon içeren besinlerin çocukların büyüme ve gelişim süreçlerini olumsuz etkileyebileceği belirtiliyor” diye konuştu.

Anne sütünün erken ergenliği önlemede kıymetli bir rol oynadığını söz eden Keyifli, “Büyüme suratını düzenleyip obezite riskini azaltarak hormonal dengeyi dayanaklar. Lakin süt alerjisi nedeniyle birtakım ebeveynler soya bazlı mamalara yönelmek zorunda kalabiliyor. Soya proteini içeren bu mamalar, östrojen gibisi izoflavonlar içerdiğinden hormonal dengeyi bozabilir. Türk mutfağında yaygın olmasa da alternatif beslenme arayışındaki ailelerin bu hususta dikkatli olması gerekiyor” formunda konuştu.

Mutlu, bağırsak sıhhatinin hormonal istikrar için kritik rol üstlendiğini tabir ederek, “Araştırmalar bağırsak mikrobiyotasındaki dengesizliklerin erken ergenlik sürecini hızlandırabileceğini gösteriyor. Bilhassa probiyotik içeren besinler (yoğurt, ayran, kefir gibi) bağırsak florasını destekleyerek hormonal gelişimi dengeleyebilir. Öte yandan, yüksek şekerli içecekler ve işlenmiş besinler bağırsak mikrobiyotasını bozarak bu süreci hızlandırabilir. Bu nedenle, çocukların beslenme sisteminde probiyotikler ve lif açısından varlıklı besinlere daha fazla yer verilmeli” değerlendirmesi yaptı.

Gıdalar kadar maruz kaldığımız çevresel toksinlerin de erken ergenliği tetikleyebildiğini hatırlatan Keyifli, “Plastik su şişeleri, işlenmiş besin ambalajları, birtakım kozmetik eserler ve tarım ilaçları, bedende hormon gibisi tesir göstererek çocukların gelişimini olumsuz etkileyebilir. Bilhassa Bisfenol A (BPA) içeren plastikler ve ftalatlar üzere kimyasallar, endokrin sistemini bozarak cinsel olgunlaşmayı hızlandırabilir. Bu yüzden cam yahut paslanmaz çelik su şişeleri kullanmak, organik besinlere yönelmek ve çocukların kozmetik eserlerle temasını sınırlamak son derece kıymetli tedbirlerin başında geliyor. Tarım ilaçları (pestisitler) ve besin katkı unsurlar, birtakım koruyucular ve hayvansal eserlerde bulunabilen hormon kalıntıları da erken ergenliğin kıymetli sebepleri ortasında yer alıyor” sözlerini kullandı.

İşlenmiş besinleri sonlandırarak lif açısından varlıklı sebzelerin tüketilmesini tavsiye eden Keyifli, “Zeytinyağı, ceviz, fındık üzere sağlıklı yağlar tüketip protein kaynaklarına yönelmek gerekiyor. Şekerli yiyecek ve tatlıları sonlandırarak kan şekeri dengelenebilir. Ayrıyeten yoğurt, kefir, fermente besinler üzere bağırsak dostu besinleri tercih etmek ehemmiyet taşıyor” diye konuştu. Memnun, “Tarım ilaçlarının kalıntılarını azaltmak için karbonatlı suda bekletmek az ölçüde da olsa pestisiti azaltıyor. Bisfenol A ve flafat içeren plastik eserlerden kaçınarak doğal alternatiflere yönelmek gerekiyor. Ayrıyeten nizamlı idman yaparak BMI denetimini sağlamak ve obeziteyi önlemek önemli” tavsiyesinde bulundu.